Inwestycje w Gospodarstwa – kluczowy instrument Wspólnej Polityki Rolnej
REGION. Wspólna Polityka Rolna Unii Europejskiej (WPR) na lata 2023 – 2027 to szansa dla polskich rolników na poprawę konkurencyjności, godziwe dochody i zwiększenie odporności – zwłaszcza ekonomicznej. Gama środków o które mogą ubiegać się rolnicy i hodowcy jest niezwykle szeroka i skierowana zarówno do wielkich, jak małych i średnich gospodarstw.
W odniesieniu do Polski, mowa tu o naprawdę wielkich kwotach. W latach 2023-2027 Wspólna Polityka rolna realizowana jest w naszym kraju ze środków pochodzących z UE, na które składa się wsparcie w kwocie 17,3 mld euro w ramach I filaru WPR i 4,7 mld euro w ramach II filaru WPR. Dodatkowo, w I filarze WPR, realizowane będzie Przejściowe Wsparcie Krajowe finansowane w całości z budżetu krajowego.
Inwestycje w gospodarstwach rolnych – kluczowy instrument Wspólnej Polityki Rolnej
Inwestycje w gospodarstwach rolnych (interwencja I.10.1.1) mają na celu szeroko pojęte zwiększenie konkurencyjności gospodarstw rolnych – w szczególności małych i średniej wielkości.
Dopłaty obejmują: racjonalizację technologii produkcji lub wprowadzenie nowoczesnych, w tym cyfrowych technologii lub innowacji.
Mogą dotyczyć również zmiany profilu produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenie wartości dodanej produktu.
Dla kogo dostępny jest ten rodzaj dopłat? Grupa beneficjentów jest bardzo szeroka. O pomoc może ubiegać się każdy rolnik, który prowadzi działalność rolniczą na terenie Polski, z której uzyskuje roczny przychód (ze sprzedaży produktów rolnych wytworzonych w gospodarstwie) w wysokości co najmniej 75 tys. zł (w przypadku obszarów A, C i D) albo 45 tys. zł (w przypadku obszaru B). O pomoc w ramach obszaru D może ubiegać się wyłącznie grupa rolników w skład której wchodzi co najmniej trzech rolników.
O jakich obszarach mowa?
Obszar A dotyczy produkcji zwierzęcej polegające na stosowaniu rozwiązań rolnictwa precyzyjnego w budynkach lub budowlach.
Obszar B – produkcji ekologicznej
Obszar C – skupia się na zwiększaniu dochodowości produkcji poprzez bezpieczne dla konsumenta i efektywne przedłużanie trwałości produktów, przechowalnictwo oraz lepsze przygotowanie do sprzedaży (w tym bezpośredniej), operacje polegające na budowie lub modernizacji budynków lub budowli lub zakupie nowego sprzętu do: przygotowywania, przechowywania, czyszczenia, sortowania, kalibrowania, konfekcjonowania produktów rolnych.
Obszar D – to operacje dotyczące produkcji roślinnej polegające na zakupie lub leasingu maszyn do zbioru.
Wysokość dopłat i warunki jej przyznania
Wsparcie skierowane jest do rolników, którzy są posiadaczami gospodarstw o powierzchni UR nie większej niż 300 ha, które posiada odpowiednią wielkość ekonomiczną – wielkość ekonomiczna gospodarstwa uprawnionego do otrzymania pomocy w roku wyjściowym wynosi co najmniej 25 tys. euro i nie więcej niż 250 tys. euro
Operacja o planowanej wysokości kosztów kwalifikujących się do wsparcia wynosi minimum 50 tys. zł. i będzie realizowana w nie więcej niż dwóch etapach, a w przypadku, gdy operacja obejmuje inwestycję polegającą na nabyciu rzeczy będącej przedmiotem leasingu, to w odniesieniu do tej inwestycji w nie więcej niż pięciu etapach.
WAŻNE! Inwestycja musi doprowadzić do wzrostu wartości dodanej brutto (GVA) w gospodarstwie, w szczególności w wyniku racjonalizacji technologii produkcji lub wprowadzenia innowacji, zmiany profilu produkcji, poprawy jakości produkcji lub zwiększenia wartości dodanej produktu, co najmniej o 10% w odniesieniu do roku bazowego w okresie 5 lat od dnia przyznania pomocy.
Inwestycje przyczyniające się do ochrony środowiska i klimatu (interwencja I.10.4)
Celem dopłat jest ochrona zasobów naturalnych oraz klimatu poprzez wsparcie inwestycyjne. Dla realizacji tego celu konieczne jest ułatwienie gospodarstwom rolnym spełniania warunków technicznych pozwalających na ograniczenie presji rolnictwa na środowisko naturalne.
Dla kogo?
Beneficjentami dopłat może być rolnik lub grupa rolników (trzech lub więcej), którzy prowadzą na terytorium RP działalność rolniczą.
Pomoc polega na dofinansowaniu inwestycji mających na celu m.in. ograniczenie zużycia środków ochrony roślin lub nawozów, ograniczenie emisji zanieczyszczeń, w tym gazów cieplarnianych, amoniaku i odorów, zwiększenie sekwestracji oraz bioróżnorodności gleby przez właściwe użytkowanie gruntami, adaptację do zmian klimatu, w tym poprawę gospodarowania wodą w gospodarstwie.
W ramach interwencji wspierane będą inwestycje materialne lub niematerialne mające na celu:
1. Ograniczenie zużycia środków ochrony roślin lub nawozów, w tym poprzez zakup nowych maszyn lub urządzeń m.in. do:
– precyzyjnego i redukującego zużycie stosowania środków ochrony roślin (np. opryskiwacze sensorowe czy recyrkulacyjne),
– niskoemisyjnej aplikacji nawozów (np. doglebowa aplikacja, aplikacja nawozów z wykorzystaniem rozwiązań cyfrowych),
– mechanicznej lub biologicznej walki z chwastami lub szkodnikami (np. pielniki, urządzenia do mechanicznego niszczenia szkodników), przygotowanie miejsc do mycia opryskiwaczy lub utylizowania resztek cieczy użytkowej
2. Ograniczenie emisji zanieczyszczeń, w tym gazów cieplarnianych i odo-
rów, w tym poprzez:
– wyposażenie gospodarstw w płyty, zbiorniki lub urządzenia do przechowywania nawozów naturalnych lub kiszonek, zakup lub montaż systemów oczyszczania powietrza z budynków inwentarskich, niskoemisyjne utrzymanie zwierząt gospodarskich, z wyłączeniem bydła i świń (np. systemy zarządzania stadem, roboty do czyszczenia podłóg),
3. Poprawę gospodarowania wodą, w tym:
– budowę, zakup lub instalację elementów infrastruktury technicznej niezbędnych do pozyskiwania, magazynowania w zamkniętych zbiornikach oraz zagospodarowania wody deszczowej,
– budowę lub zakup instalacji do powtórnego obiegu wody lub oszczędnego gospodarowania wodą,
4. Zwiększenie sekwestracji oraz bioróżnorodności gleby przez właściwe użytkowanie gruntami, w tym: zakup nowych maszyn lub urządzeń do uprawy gleby pasowej lub bezorkowej – bezpłużnej (np. agregat do uprawy pasowej, gruber, kultywator dłutowy),
– zakup nowych maszyn lub urządzeń do ochrony gleby (np. ściółkowania, siewniki do poplonów),
– zakup nowych maszyn lub urządzeń przeznaczonych do utrzymania zadrzewień śródpolnych, systemów rolno-leśnych oraz trwałych użytków zielonych, w tym służących do uprawy, pielęgnacji lub
zbioru biomasy z trwałych użytków zielonych.
5. Adaptację do zmian klimatu oraz ograniczenie oddziaływania niekorzystnych warunków pogodowych, w tym poprzez:
– budowę lub zakup elementów infrastruktury technicznej pod kątem adaptacji do niekorzystnych warunków pogodowych, w tym: wodopoje dla zwierząt, z wyłączeniem bydła i świń, instalacje poprawiające wentylację lub obniżające temperaturę w budynkach inwentarskich z wyłączeniem budynków dla bydła i świń, siatki przeciwgradowe, systemy wspomagania decyzji.
Ile i dla kogo?
Wartość pomocy udzielonej jednemu beneficjentowi i na jedno gospodarstwo rolne nie może przekroczyć 200 tys. zł. (limit dotyczy również projektów zbiorowych).
W ramach dotacji otrzymać można pomoc w wysokości do 80% kosztów kwalifikowalnych operacji lub do 80% ustalonych stawek jednostkowych (grupa rolników), do 65% kosztów kwalifikowalnych operacji lub do 65% ustalonych stawek (rolnik).
O przyznaniu pomocy decyduje punktacja uwzględniająca m.in. wielkość gospodarstwa, szczegółowy cel wnioskowanej pomocy. Dodatkowy punkt otrzymają rolnicy gospodarujący na terenach objętych programem NATURA 2000.
Dopłaty do składek ubezpieczenia zwierząt gospodarskich
Producenci rolni mogą uzyskać refundację 70 proc. składki ubezpieczenia produkcji świń, bydła, owiec, kóz, koni lub drobiu od ryzyka strat spowodowanych przez 36 chorób zwierząt. W Dzienniku Ustaw opublikowane zostało rozporządzenie Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi w sprawie szczegółowych warunków i szczegółowego trybu przyznawania i wypłaty pomocy.
Producenci rolni mogą wnioskować do Agencji Restrukturyzacji i Modernizacji Rolnictwa (ARIMR) o refundację 70 proc. składki ubezpieczenia od ryzyka strat w dochodach w produkcji świń, bydła, owiec, kóz, koni lub drobiu spowodowanych wystąpieniem następujących chorób zakaźnych zwierząt:
pryszczycy;
klasycznego pomoru świń;
afrykańskiego pomoru świń;
wysoce zjadliwej grypy ptaków;
afrykańskiego pomoru koni;
księgosuszu (pomór bydła);
pomoru małych przeżuwaczy;
choroby pęcherzykowej świń;
choroby niebieskiego języka;
ospy owiec lub ospy kóz;
gorączki doliny Rift;
choroby guzowatej skóry bydła;
pęcherzykowego zapalenia jamy ustnej;
wenezuelskiego wirusowego zapalenia mózgu i rdzenia koni;
choroby krwotocznej zwierzyny płowej;
zarazy płucnej bydła;
rzekomego pomoru drobiu;
gruźlicy bydła;
brucelozy bydła (B. abortus);
brucelozy owiec i kóz (B. melitensis);
wąglika;
wścieklizny;
bąblowicy;
przenośnej encefalopatii gąbczastej (TSE);
kampylobakteriozy;
listeriozy;
salmonelli (salmonellozy odzwierzęcej);
włośnicy;
szczepu E. coli wytwarzającego werotoksynę;
zakaźnego zapalenia nosa i tchawicy bydła /otrętu bydła;
wirusowej biegunki bydła;
choroby mętwikowej bydła;
zarazy rzęsistkowej bydła;
enzootycznej białaczki bydła;
gorączki Q;
paratuberkulozy.
Nabór wniosków Pierwszy nabór dotyczący interwencji I.12.1 „Dopłaty do składek ubezpieczenia zwierząt gospodarskich” w ramach wkładów finansowych na rzecz składek w ramach systemów ubezpieczeń w ramach Planu Strategicznego dla Wspólnej Polityki Rolnej na lata 2023-2027.
Szczegółowe informacje dotyczące wszystkich programów w ramach Wspólnej Polityki Rolnej znaleźć można na stronach internetowych Agencji Rozwoju i Modernizacji Rolnictwa.