Tradycyjne smaki przywiezione na Dolny Śląsk przez jego mieszkańców

Uczniowie szkół z woj. dolnośląskiego mieli okazję wziąć udział w warsztatach kulinarnych oraz poznać tradycje kulinarne swojego regionu. Zajęcia poprowadziły członkinie Koła Gospodyń Wiejskich Nowowianki z Nowej Wsi Legnickiej – uczestniczki projektu „Lokalne, regionalne i tradycyjne szansą dla Kół Gospodyń Wiejskich II”, prowadzonej przez Fundację Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej wspólnie z Polską Izbą Produktu Regionalnego i Lokalnego.

Warsztaty, ze względu na pandemię, zostały przeprowadzone w szkołach podstawowych i gastronomicznych w formule on-line. Ich celem było przekazanie najmłodszym mieszkańcom regionu oraz przyszłym kucharzom i restauratorom wiedzy na temat produktów lokalnych i tradycyjnych oraz wskazanie, jakie korzyści niesie za sobą wykorzystanie ich w nowoczesnej kuchni.

– Ważnym elementem działalności Kół Gospodyń Wiejskich jest promowanie dziedzictwa kulturowego swojego regionu wśród jego mieszkańców, zwłaszcza pod kątem kształtowania postaw młodych ludzi wobec lokalnych zasobów oraz upowszechniania i przekazywania tej wiedzy dalej. Na terenach wiejskich, obok kół oraz osób prowadzących gospodarstwa agroturystyczne, mało kto promuje i wykorzystuje produkty lokalne. Stąd narodził się pomysł, by nie tylko wśród członków kół gospodyń wiejskich, ale także wśród młodzieży upowszechniać wiedzę na temat produktów lokalnych i tradycyjnych. To również sposób na to, aby zapoznać ich z dziedzictwem kulinarnym swego regionu – mówi Krzysztof Podhajski, prezes zarządu Fundacji Europejski Fundusz Rozwoju Wsi Polskiej, organizatora projektu.

Prowadzący warsztaty – Koło Gospodyń Wiejskich Nowowianki z Nowej Wsi Legnickiej

Wyzwanie, jakim jest realizacja warsztatów kulinarnych dla dzieci i młodzieży, podjęły członkinie KGW z Nowej Wsi Legnickiej. Koło nie tylko aktywnie działa na rzecz promowania lokalnych tradycji kulinarnych, ale także angażuje się w organizację imprez kulturalnych dla swojej społeczności. Bez ich udziału nie może odbyć się Dzień dziecka, Dzień Sołtysa czy Mikołajki. Panie śpiewają również pieśni patriotyczne, okolicznościowe i kolędy oraz biorą udział w dożynkach. Podkreślają one, że jednym z najważniejszych celów ich działalności jest pielęgnowanie lokalnych tradycji i przekazywanie ich młodszym pokoleniom, które często nie mają już styczności z tradycyjnym, wiejskim życiem.

Podczas warsztatów członkinie koła postanowiły podzielić się z uczniami swoimi przepisami na dwa tradycyjne dania, których przepisy przekazywane są w ich rodzinach z pokolenia na pokolenie.

Zupa kartoflanka

Jedną z nich jest zupa kartoflanka, przywieziona w ich strony przez jedną z mieszkanek wsi, aż ze Związku Radzieckiego. Danie oparte na jarzynkach, jest bardzo popularne nie tylko w codziennej kuchni całej lokalnej społeczności, ale także często podawane podczas świątecznych spotkań.

Składniki
• 5l wody
• ½ porcji wołowej – antrykot
• 1 kg ziemniaków
• Duży por
• 2 marchewki
• 2 pietruszki
• 2 średnie cebule
• 3 ząbki czosnku
• 250 g – 300 g boczku

Zacierka
• 2 jaja
• Mąka
• Sól

Sposób przygotowania

Do zagotowanej w garze wody dodać wcześniej obrane i umyte mięso, liść laurowy i ziele angielskie, trochę soli. W międzyczasie obrać i pokroić warzywa w kostkę. Kiedy mięso zacznie się gotować, dodać ziemniaki oraz resztę warzyw. W międzyczasie przygotować zacierkę. Przesiać mąkę, dodać 1 jajko i wyrobić ciasto. Uformować z niego kulę i zetrzeć na tarce o grubych oczkach. Zacierkę dodać partiami do zupy pod koniec gotowania i odczekać kilka minut. Przygotować okrasę – podsmażyć boczek, a następnie dodać do niego cebulkę. Zupę przyprawić do smaku ostrą papryką i natką pietruszki. Podawać z okrasą.

Kaczka w kapuście z ziemniakami

Drugi z przepisów zaproponowanych przez koło to prosty przepis na przygotowanie wyśmienitej kaczki, która świetnie sprawdzi się podczas uroczystego obiadu lub kolacji z rodziną. Jak podkreślają członkinie KGW – im bardziej tłusta kaczka, tym smaczniejsze danie można uzyskać.

Składniki
• 1,5 kg – 5 kg kapusty
• Duża kaczka (około 2 kg)
• ½ kg ziemniaków 
• 4-5 ząbków czosnku
• Słodka papryka
• Sól, pieprz
• Liść laurowy
• Olej

Sposób przygotowania
 
Kaczkę natrzeć dokładnie od środka i z zewnątrz marynatą ze słodkiej papryki, soli, pieprzu, liścia laurowego i ziela angielskiego z olejem. Do środka włożyć 4-5 całych ząbków czosnku. Tak przygotowany drób włożyć do suchego rondla – odpowiednio dużego, który pomieści kaczkę razem z dodatkami i umieścić w piekarniku nagrzanym do 180 stopni z termoobiegiem na około 1 godzinę. Przygotować warzywa – obrać ziemniaki i pokroić w kostkę. Kapustę pokroić w grubsze ok 2 cm kawałki. Po godzinie wyjąć kaczkę i obłożyć ją warzywami, tak aby ją zakrywały od góry. Wstawić do piekarnika na ok 15-20 minut. Po tym czasie wyjąć kaczkę i obrócić ją do góry nogami tak, aby wymieszała się z warzywami i przyprawami. Włożyć do piekarnika na kolejne 15-20 minut, aż zmięknie kapusta i ziemniaki.

Szkolenia dla Kół Gospodyń Wiejskich

Zanim KGW z Nowej Wsi Legnickiej przeprowadziło warsztaty dla uczniów, razem z kołami z woj. dolnośląskiego wzięło udział w szkoleniach on-line realizowanych w ramach operacji „Lokalne, regionalne i tradycyjne szansą dla Kół Gospodyń Wiejskich II”. Udział w szkoleniu był dla kół okazją do poszerzenia wiedzy z zakresu m.in. znaczenia produktów lokalnych i tradycyjnych, dziedzictwa regionalnego, krajowych i unijnych systemów jakości żywności, istoty krótkich łańcuchów dostaw, a za ich pośrednictwem promocji produktów, a także możliwości tworzenia partnerstw z innymi organizacjami z sektora publicznego, prywatnego i pozarządowego oraz poszukiwania źródeł finansowania działalności kół.

Poradnik dla Kół Gospodyń Wiejskich

Rozszerzoną tematykę szkoleń dla Kół Gospodyń Wiejskich można znaleźć w nowej edycji Poradnika dla Kół Gospodyń Wiejskich wydanego przez Fundację EFRWP w 2021 roku. Publikacja zawiera m.in. szeroką charakterystykę produktów lokalnych, regionalnych i tradycyjnych, opis krajowych i europejskich systemów jakości żywności oraz zasady wprowadzania na rynek żywności przez rolników. Poradnik to również praktyczne porady dotyczące promocji kół, współpracy z innymi podmiotami, pozyskiwania funduszy, partnerstwa i realizacji projektów czy formalno-prawnych aspektów funkcjonowania KGW.

W operacji „Lokalne, regionalne i tradycyjne szansą dla Kół Gospodyń Wiejskich II” udział wzięło 149 Kół Gospodyń Wiejskich 9 województw: podlaskiego, lubelskiego, podkarpackiego, śląskiego, łódzkiego, dolnośląskiego, zachodniopomorskiego, pomorskiego i kujawsko-pomorskiego.

Więcej informacji o operacji oraz poradnik do pobrania dostępne są na stronie internetowej Fundacji: www.efrwp.pl