Nowy herb gminy Lubin
GMINA LUBIN. Miesiąc temu, jeszcze przed decyzją Rady Gminy Lubin w tej sprawie i publikacją uchwały w Dzienniku Urzędowym Województwa Dolnośląskiego wyjaśnialiśmy, dlaczego gmina musiała wypracować nowy kształt herbu. Dziś więcej szczegółów na temat naszej nowej, oficjalnej symboliki, która oficjalnie obowiązuje od 24 października 2024 roku.
Radni Gminy Lubin na sesji 24 września ustanowili herb, który jest zgodny z zasadami heraldyki i co najważniejsze z miejscową, gminną tradycją historyczną. Głównym elementem herbu naszej gminy, który spełnił wymagania i uzyskał akceptację Komisji Heraldycznej jest postać św. Jadwigi Śląskiej.
Przypomnijmy, że po reformie administracyjnej kraju, kiedy powstały nowe samorządy, w wielu jednostkach radni w dobrej wierze ustanawiali herby, ale niestety bez znajomości zasad ich tworzenia. Tak samo było w gminie Lubin. Komisja Heraldyczna, która została powołana w 2000 r. przez Ministra Spraw Wewnętrznych i Administracji w celu uporządkowania spraw związanych z nadawaniem przez samorządy herbów oraz wszystkich insygniów władzy samorządowej, już w roku 2018 negatywnie zaopiniowała używany przez nas herb.
Uznano, że bezpodstawnie oparto go na wzorze dawnego herbu miejskiego wzorowanego na XIV wiecznym odrysie z najstarszej pieczęci miejskiej. Stwierdzono, że nie ma on nic wspólnego z tradycją historyczną obszaru gminy tylko miasta, które choć jest siedzibą władz gminy, to jednak jest odrębną gminą z własnym terytorium, wspólnotą samorządową mieszkańców, władzami, tradycją i symbolami. Gmina została tym samym zobowiązana do wypracowania nowego herbu zgodnego z zaleceniami Komisji Heraldycznej.
Ze względu na historię Polski najtrudniejsze okazało się wypełnienie zalecenia, aby herb był zgodny z miejscową, gminną tradycją historyczną. Jednocześnie przy tworzeniu herbu należało kierować się zasadą, że powinien nawiązywać do państwowości Polski i ciągłości państwa polskiego. Czyli nie niemieckiego, czy czeskiego, do których tereny gminy Lubin w pewnych momentach historii też należały, i na których do dnia dzisiejszego znajdują się np. kościoły i zabytkowe budynki powstałe za panowania władców tych krajów.
Stąd, w celu ustanowienia herbu trzeba było sięgnąć, aż do XIV w., czyli do momentu powstania Kodeksu Lubińskiego zwanego także Legendą o św. Jadwidze, który spisał ok. 1353 r. Mikołaj Pruzi. Iluminowany kodeks o życiu św. Jadwigi powstał na zamówienie Księcia Ludwika I Brzeskiego, władającego także Lubinem, prawnuka Jadwigi. Legenda o św. Jadwidze jest również ważnym źródłem ikonograficznym, w tym także relacją obrazową o średniowiecznej heraldyce polskiej. Kodeks powstał na przedmieściach Lubina, jest częścią miejscowej tradycji historycznej, dziejów Śląska i jego łączności z Polską.
Przedmieścia to była jednostka osadnicza poza murami miasta, związana z nim funkcjonalnie, jednak leżąca poza obszarem jego jurysdykcji. Upraszczając i doszukując się analogi z dzisiejszym podziałem administracyjnym można powiedzieć, że kodeks powstał na terenach otaczających miasto, czyli dzisiejszych terenach naszej gminy. Dodatkową ciekawostką jest fakt, że dziś Urząd Gminy Lubin mieści się przy ulicy Księcia Ludwika I.
Punktem wyjścia dla utworzenia herbu gminy Lubin była jedna spośród 61 iluminacji Kodeksu Lubińskiego, przedstawiająca scenę ze św. Jadwigą Śląską oraz fundatorem dzieła Księciem Ludwikiem I oraz jego żoną księżną Agnieszką, którzy oddają jej cześć. To właśnie ta scena jest o tyle istotna, że Ludwik I był również inicjatorem powstania śląskiej redakcji Kroniki Książąt Polskich. Dzieła podtrzymującego tradycję łączności Śląska z dziedzictwem Piastów i państwa polskiego.
Oddając cześć swojej prababce podkreślił jej wkład w budowanie państwa polskiego, które wraz ze swoim mężem księciem Henrykiem I Brodatym, będącym od 1202 roku księciem całego Śląska, a od 1233 roku księciem Wielkopolski budowali oraz zaznaczył znaczenie rodu, z którego się wywodził – dynastii Piastów.
