Urzędniczy czy obywatelski projekt Budżetu Obywatelskiego?

Niedługo po pierwszym projekcie Barbara LENART złożyła projekt uchwały dotyczącej utworzenia BO w Złotoryi. Autorami projektu są Barbara LENART i Marcin ZAWIŚLAK oraz tzw. Złotoryjska Grupa Wspierająca. - Inicjatywa złożenia obywatelskiego projektu pojawiła się podczas sobotniego pikniku na Górce Mieszczańskiej - tłumaczy Barbara LENART. - Po spotkaniu zainicjowanym przez burmistrza miasta, spora część osób postanowiła stworzyć autentycznie obywatelski projekt nie akceptując założeń projektu burmistrza. I rzecz jasna projekt został dostarczony z wymaganą liczbą podpisów przy obywatelskiej inicjatywie uchwałodawczej.

Projekt opracowany przez Barbarę Lenart i Marcina Zawiślaka oparty jest o doświadczenia sąsiednich samorządów doskonale sobie radzących z ideą Budżetu Obywatelskiego.

Przedmiotowy projekt uchwały został złożony przez mieszkańców miasta Złotoryja w celu zapewnienia bezpośredniego wpływu na decyzje dotyczące miasta, pobudzenia aktywności obywatelskiej wśród mieszkańców miasta oraz popularyzacji tematyki budżetowej. Złożenie projektu popularyzuje również funkcjonującą od marca 2015 r. obywatelską inicjatywę uchwałodawczą. 

Tak nam przedstawiono uzasadnienie tego projektu BO: 

" W Złotoryi prężnie działa kilkadziesiąt organizacji pozarządowych, a także wiele grup nieformalnych, co pokazuje potencjał społecznej partycypacji, który może wyzwolić kolejna forma aktywizacji lokalnej społeczności. Uchwała jest odpowiedzią na głos mieszkańców, którzy chcą współdecydować o dysponowaniu publicznymi pieniędzmi.

ŚRODKI NA BUDŻET OBYWATELSKI
Założona kwota 150 000 zł przeznaczona na projekty wybrane w budżecie obywatelskim stanowi zaledwie ułamek procenta budżetu całego miasta. Zdajemy sobie sprawę, że najczęściej gminy przeznaczają zdecydowanie większe kwoty na budżet obywatelski, ale jednocześnie mamy na uwadze, że będzie to edycja testowa oraz, że finanse gminy nie są w optymalnej kondycji. Dlatego wnioskujemy nie o 600 000 zł a zaledwie jedną czwartą tej kwoty.

MAKSYMALNA WARTOŚĆ PROJEKTU
Zaproponowaliśmy maksymalną wartość projektu w wysokości 30 000 zł. Szukaliśmy liczby, która w granicach 150 000zł pozwoli na złożenie znaczących projektów. Jednocześnie dolna wartość projektu jest nieograniczona. Jeśli taka będzie wola mieszkańców mogą zgłosić tą drogą również małe projekty oszacowane np. na 500 czy 1000 zł.

BUDŻET OBYWATELSKI NIE TYLKO NA INWESTYCJE
Mieszkańcy chcą realizować różne potrzeby, nie tylko inwestycyjne. Dlatego bardzo ważnym elementem propozycji regulaminu jest zapis o dopuszczeniu do składania zarówno projektów typowo inwestycyjnych remontowych, w wyniku których powstaną konkretne nowe miejsca jak np. ogródek, plac zabaw, wiata grillowa, zagospodarowane podwórka, podjazd dla niepełnosprawnych itp, ale również dopuszczone będą projekty tzw „miękkie” prospołeczne, kulturalne, oświatowy, sportowe.

NA TERENACH NALEŻĄCYCH DO MIASTA lub za ZGODĄ ZARZĄDCY
Proponujemy rozszerzyć możliwość realizacji projektów również o tereny, które nie należą do Gminy (za zgodą właściciela, z wieloma ograniczeniami, koniecznością podpisania z Gminą umowy użyczenia lub przekazania – tak by zapewnić dostępność i trwałość projektu .

TESTOWY BUDŻET BEZ PODZIAŁU NA OKRĘGI
W związku z tym, że jest to projekt testowy – więc jeszcze nie dzielimy Złotoryi na okręgi – ponieważ łatwiej będzie przetestować i ocenić w procesie wdrażania uproszczone rozwiązanie. Okręgi wprowadzają wiele utrudnień i konieczność wypracowania szczegółowych rozwiązań nt. samego podziału miasta na daną liczbę obszarów, głosowania, zasad zgłaszania wniosków, uprawnień zarówno do jednego i drugiego. Poza tym każdy mieszkaniec oprócz najbliższego sąsiedztwa „żyje” też w innych regionach miasta – tam gdzie się uczy, pracuje, robi zakupy, spędza wolny czas – przydział do okręgów wg miejsca zamieszczania postawiłby wiele osób w trudnej sytuacjj lub wręcz uniemożliwiłby im udzial w głosowaniu na projekty, które będą dla nich ważne, mimo że nie znadują się w najbliższym sąsiedztwie. Zgodnie z w/w propozycjami w przypadku przyjecia proponowanej uchwały będzie można głosować na dowolny ze zgłoszonych w całym mieście projektów.

DLA WSZYSTKICH POWYŻEJ 13 ROKU ŻYCIA
Zarówno głosować jak i zgłaszać projekty będą mogły osoby powyżej 13 roku życia, gdyż osoba w tym wieku, zgodnie z kodeksem cywilnym ma już (ograniczoną) zdolność do czynności prawnych.
Przyjęcie ograniczenia wiekowego dla głosujących na poziomie 13. roku życia wydaje się zasadne gdyż jest to wiek, w którym młody człowiek umie już podejmować decyzje i ma świadomość, co one znaczą dla miasta. Skłaniają do takiej decyzji zapisy kodeksu cywilnego, a dokładnie artykuły od 15 do 22. Mówią one o ograniczonej zdolności do czynności prawnych osób które osiągną 13. rok życia. Mogą one na przykład zawierać umowy dotyczące bieżących spaw życia codziennego, rozporządzać swoim zarobkiem i naszym zdaniem mogą głosować w budżecie obywatelskim.
Choć w trakcie konsultacji pojawiał się pomysł aby nie było żadnych ograniczeń wiekowych, wzięliśmy pod uwagę, że masowe „głosowanie niemowlaków” znacząco zaburzylo konsultacje w sprawie budżetu obywatelskiego np. w Gorzowie Wielkopolskim.
Aby to rozwiązanie było możliwe apelujemy do Radnych o zmianę Uchwały nr XXXIV/226/2005 Rady Miejskiej z dnia 30 czerwca 2005r w sprawie zasad i trybu przeprowadzania konsultacji z mieszkańcami na terenie Gminy Miejskiej Złotoryja, gdyż zawęża ona prawo do udziału w konsultacjach nie tylko do pełnoletnich mieszkańców gminy, ale do takich które mają czynne prawo wyborcze (sic!) co wydaje się mocno dyskryminacyjne. Aby dopuścić udzial osób niepełnoletnich trzeba zmienić w/w uchwałę par.3.1 powinien otrzymać brzmienie np. jak np. w uchwale warszawskiej „W konsultacjach mogą brać udział wszyscy mieszkańcy gminy, chyba że przepisy uchwały lub przepisy ustawy stanowią inaczej”.

WERYFIKACJA ZGŁOSZONYCH PROJEKTÓW
Weryfikacja powinna odbywać się w odpowiednich wydziałach urzędu pod wzgędem formalno-prawnym i merytorycznym, z możliwością poprawienia, uzupełnienia dokumentacji przez zgłaszającego.

5 GŁOSÓW NA KAŻDEGO MIESZKAŃCA
Zdajemy sobie sprawę, ze będą sytuacje kiedy poszczególni obywatele będą zainteresowani dwoma, trzema a może nawet większą ilością projektów. Dlatego wychodząć z założenia, że z budżetu 150 000zł można zrealizować 5 projektów o maksymalnej wartości 30 000zł proponujemy aby każdy mieszkaniec dysponował 5 głosami, które będzie mógł w dowolny sposób rozdsponować swoje poparcie na kilka projektów (bez dzielenia na ułamki). Np zdecyduje oddać trzy głosy na projekt nr 1, i po jednym głosie na projekt nr 9 i 12.

GŁOSOWANIE NA KARTACH
Uwzględniając obawy urzędników związane z możliwymi manipulacjami głosowaniem elektronicznym zgadzamy się z tym, żeby w okresie testowym, zanim znajdą się odpowiednie i bezpieczne rozwiązania technologiczne, głosowanie miało formę papierową – tzn. wypełnienie i podpisanie formularza głosowania. Uważamy jednocześnie że wymóg osobistego dostarczenia dokumentów do Urzędu Miasta zniechęci mieszkańców do udziału, po drugie na kilka tygodni zagospodaruje specjalnie oddelegowanego pracownika administracyjnego tylko i wyłącznie do weryfikacji tożsamości głosujących. Proponujemy pozostawienie ogólnego zapisu dopuszczającego przekazanie, przesłanie karty głosowania, którą potem (lub jakąś wylosowaną część) weryfikują urzednicy np. wydzialu spraw obywatelskich.

Uzasadniony wyżej projekt precyzyjnie okręsla strategie działania włacznie z kampanią informacyjną uświadamiającą u mieszkańcow Złotoryi sens BO oraz kolejne etapy działania. Projekt znacząco odbiega od projektu BO, ktorego uchwalenia chciałby burmistrz Robert Pawłowski....

Być może w Ratuszu pojawią się kolejni autorzy z trzecim projektem uchwały w sprawie BO. Złotoryjscy radni nad uchwałą (uchwałami) powołania do życia Budżetu Obywatelskiego teoretycznie powinni pochylić się na sesji RM 28 września br. Ale wstępne plany burmistrza dotyczyły głosowania na "tak" lub na "nie" w przypadku tylko jednego projektu. Złożony projekt obywatelski stawia przed radnymi nowe wyzwanie. Nie brak głosów, że oba projekty przed głosowanie powinny być poddane miejskim konsultacjom...