Ratują zabytkowy kościół w Gogołowicach
GMINA LUBIN. Mija 15 lat, odkąd mieszkańcy Gogołowic nie ustają w wysiłkach i nie szczędząc własnych pieniędzy, ratują XV-wieczny kościół pw. św. Katarzyny Aleksandryjskiej. Zabytkowi jeszcze niedawno groziła katastrofa budowlana. Gmina Lubin od kilku lat regularnie przeznacza pieniądze na jego remont. Podczas specjalnej odpustowej mszy dziękowano darczyńcom i mieszkańcom. – Dbamy o zabytki i z dużym zrozumieniem podchodzimy do wszelkich wniosków o wsparcie. Doceniamy zaangażowanie mieszkańców w pozyskiwanie finansowania z różnych źródeł, ze względu na ogromną skalę potrzeb tego typu w całym samorządzie – mówi Tadeusz KIELAN, wójt gminy Lubin. – Myślę, że udaje nam się znaleźć balans pomiędzy nowymi inwestycjami i tymi, które związane są z renowacją zabytków. Te obiekty służyły mieszkańcom przez wieki i chcemy by tak było nadal. Patrzymy w przyszłość e dbając jednocześnie o przeszłość i tradycje.
Rewaloryzacja budynku kościoła w Gogołowicach zaczęła się od fundamentów, ale dziś po 15 latach zaczyna on lśnić z daleko. Nie było jednak łatwo. Przed laty opinia projektanta i konserwatora zabytków była druzgocąca:
„Kościół z XV wieku stoi na skarpie, w wyniku czego nastąpiły spękania konstrukcji nośnej, w tym, spękania kamiennych fundamentów oraz kamiennych ścian nadziemia, co spowodowało rozszczelnienie pokrycia dachowego, w wyniku czego obiekt – jest zalewany przez wody opadowe. Konstrukcja dachu oraz poszycie dachowe znajdują się w bardzo złym stanie technicznym. Należy jak najszybciej przystąpić do rewaloryzacji budynku kościoła….”
Byliśmy więc świadkami niespotykanego zaangażowania mieszańców w ratowanie tego XV wiecznego kościoła.
– Jesteśmy bardzo małą społecznością, Gogołowice liczy około 290 mieszkańców. Bez pomocy darczyńców nie byłaby możliwa rewaloryzacja budynku kościoła, bo siła i determinacja są bardzo ważne, ale najważniejsze są pieniądze, które udało nam się pozyskać na ten cel – mówi Wanda Dobrzyńska, która od lat jest głównym koordynatorem zbiórek i „motorem napędowym”, który przekonał do tej inwestycji wiele osób i instytucji. – Do uratowania zabytku przyczyniły się przede wszystkim najbliższe samorządy, czyli gmina Lubin, powiat lubiński i władze województwa dolnośląskiego, które systematycznie udzielają dotacji na prace konserwatorskie, restauratorskie lub roboty budowlane przy zabytkach. W sytuacjach bardzo krytycznych, kiedy brakowało funduszy na dokończenie rozpoczętych prac, niezbędnego wsparcia udzieliła nam Fundacja Polska Miedź.
Po wzmocnieniu fundamentów, przystąpiono do wzmocnienia ścian nadziemia. Najważniejszym elementem prac było tutaj – po założeniu ściągów stalowych w ścianach tuż pod stropem kościoła – wykonanie prostowania i wzmocnienia wiązara głównego w osi stropu nad nawą główną kościoła. Ściągi spowodowały zmonolitycznienie rozsuwających się ścian i powstrzymały proces, w wyniku którego mogłoby dojść do katastrofy budowlanej. Natomiast wiązar, po jego ustabilizowaniu i wzmocnieniu, stał się najważniejszym elementem konstrukcyjnym, do którego zostały podwieszone belki stropowe nad nawą główną.
Operacja powstrzymała destrukcję konstrukcji obiektu i przyczyniła się do wyeliminowania zagrożenia bezpieczeństwa osób, przebywających w budynku zabytkowego kościoła, który zostanie utrzymany w odpowiednich warunkach, jako dziedzictwo kultury.
– Po wzmocnieniu fundamentów, ścian, wykonaniu nowego stropu, przystąpiono do remontu dachu i wieży, której wykonano nowe – pierwotne – zadaszenie. Nowy hełm ściśle nawiązuje do pierwotnego, o formie baniastej z latarnią i odpowiada wyglądem oryginalnemu, znanemu z przekazów ikonograficznych – dodaje Wanda Dobrzyńska.
W sumie, do końca roku 2022 na remont tego kościoła przeznaczono dokładnie 993.154,21 zł. Dotacje wyniosły 835.653,99 zł, pozostała część, czyli157.500,22 zł to wkład mieszkańców. Gmina Lubin od roku 2009 do końca bieżącego roku przeznaczyła na ten cel 287 999,67 zł. To jeden z wielu zabytkowych kościołów na terenie gminy, którego remont jest sukcesywnie od lat wspierany.
Ratowanie zabytkowego kościoła w Gogołowicach13 listopada 2022 r. w kościele pw. Św. Katarzyny w Gogołowicach odbyła się uroczystość odpustowa, która została uświetniona muzyką i śpiewem zespołu „Rozśpiewane Pastuszki z Gogołowic”. Na mszę odpustową zostali zaproszeni przedstawiciele samorządów, którym ksiądz proboszcz Jan Niczypor, w imieniu swoim i mieszkańców Gogołowic, dziękował za pomoc, i zaangażowanie. W tych ważnych chwilach dla mieszkańców Gogołowic uczestniczył m.in. wójt Tadeusz Kielan oraz Stanisława Kos radna powiatu lubińskiego.
Ksiądz proboszcz zarządza trzema zabytkowymi kościołami w parafii i stara się, aby we wszystkich były prowadzone konieczne remonty. Zabytki sztuki i kultury łączą przeszłość z przyszłością, świadczą o dziejach ludzkości, o ich życiu, dążeniu i upodobaniach. Uczą historii i pełnią ważną rolę społeczną. Mieszkańcy Gogołowic dziękują także księdzu Krzysztofowi Antosikowi, poprzedniemu proboszczowi, który był bardzo zaangażowany w zbiórki i renowację zabytku. Nie do przecenienia jest także zaangażowanie członków rady parafialnej.
Zabytkowy Kościół pw. Św. Katarzyny Aleksandryjskiej jest najważniejszym zasobem kulturowym wsi Gogołowice i jednym z ważniejszych w gminie Lubin. Kościół jest nie tylko miejscem kultu religijnego, zabytkiem i atrakcją turystyczną, ale także miejscem obecnych i przyszłych wydarzeń artystycznych.
W jego wnętrzach odbywają się koncerty m.in. Chóru Górniczego z Lubina, Chóru ze Ścinawy, Chóru Męskiego z Prochowic i innych zespołów wokalnych oraz inne wydarzenia kulturalne, np.: Jasełka , koncerty kolęd, koncerty muzyczne w wykonaniu zespołu wokalno-muzycznego „Rozśpiewane Pastuszki z Gogołowic.” W tak małych społecznościach obiekty tego typu pełnią wiele funkcji i służą całej społeczności, nie tylko lokalnej.
