Bolków, Chocianów, Chojnów, Gaworzyce, Głogów, Grębocice, Jawor, Krotoszyce, Kunice, Legnica, Legnickie Pole, Lubin, Męcinka, Miłkowice, Mściwojów, Paszowice, Pielgrzymka, Polkowice, Prochowice, Przemków, Radwanice, Rudna, Ruja, Ścinawa, Wądroże Wielkie, Zagrodno, Złotoryja

Czy wiesz kim był Witelon?

LEGNICA. Czy wiesz kim był Witelon? Jakie miał związki z Legnicą? Jakie były jego odkrycia i ważniejsze prace? Na te i inne pytania odpowiedzi można znaleźć w filmie poświęconym Witelonowi, który został przygotowany przez Państwową Wyższą Szkołę Zawodową im. Witelona w Legnicy.

Czy wiesz kim był Witelon?

Film o patronie Uczelni można obejrzeć na kanale Youtube  https://www.youtube.com/watch?v=NWnAcpSaD_0&t=9s

25 marca 2003 roku, na mocy Rozporządzenia Rady Ministrów Rzeczypospolitej Polskiej Państwowa Wyższa Szkoła Zawodowa w Legnicy otrzymała imię Witelona – pierwszego polskiego matematyka i fizyka, który przez wiele lat związany był z Legnicą. To pierwszy w dziejach Śląska uczony, który wywarł ogromny wpływ na rozwój nauk eksperymentalnych i stosowanych.

Witelon – „filius Thuringorum et Polonorum” (syn Turyngów i Polaków – jak przedstawił się w „Perspectivie”) żył na przełomie XIII i XIV wieku. Jego matką była nieznana z imienia Polka, pochodząca z rycerskiego rodu z Borowa, natomiast ojcem – Henricus de Ziz – zamożny mieszczanin z Turyngii. Nie znamy nazwy miejscowości na Śląsku, w której się urodził. Mógł to być Borów koło Jawora, sam Jawor lub Legnica. Nie są również znane dokładne daty jego urodzenia i śmierci. Powszechnie uważa się, że urodził się około roku 1230 a zmarł ok. 1314. Zdaniem Jerzego Burchardta – wybitnego znawcy biografii Witelona – urodził się on ok. 1237 roku.
Witelon to pierwszy polski matematyk i fizyk, który przez wiele lat związany był z Legnicą. To również pierwszy w dziejach Śląska uczony, który wywarł ogromny wpływ na rozwój nauk eksperymentalnych i stosowanych. Jego osiągnięcia stworzyły podwaliny dorobku naukowego i myśli filozoficznych kolejnych okresów. Szczególny związek z Legnicą wskazuje na chwalebną rolę i pozycję tego miasta jako ośrodka życia naukowego i kulturalnego. Jego biografia ma kilka etapów ściśle związanych z miejscami i środowiskami jego działalności. W pierwszej kolejności wymienić należy Legnicę. Tu przebywał, stąd wyjeżdżał do Wrocławia i za granicę, do Legnicy też powracał. W Legnicy uczęszczał do szkoły parafialnej przy kościele św. św. Piotra i Pawła, gdzie później był profesorem.

W 1262 roku Witelon udał się na studia do Padwy. Tam zapisał się na wydział prawa kanonicznego. Przebywając w Padwie do 1268 roku, studiował również filozofię i nauki ścisłe. W 1268 r. Witelon został wysłany jako przedstawiciel Władysława do Viterbo. Tam właśnie napisał swoje dzieło Perspectiva, traktujące o optyce. Optyka stanowiła dla niego główną część filozofii przyrody stąd w swoim dziele zajął się również wyjaśnianiem podstawowych problemów filozoficznych.

Przed Witelonem optyka jako wyodrębniona nauka nie istniała. Dopiero on zebrał rozproszone o niej wiadomości na podstawie rękopisów i je usystematyzował, objaśnił oraz skomentował. Objaśnił i opisał budowę oka ludzkiego i zagadnienia związane z widzeniem przez człowieka. Wyjaśnił zjawisko złudzenia optycznego, opisał również właściwości zwierciadeł oraz przechodzenie promieni świetlnych przez ciała przezroczyste.
Witelon zajął się światłem i widzeniem postrzegając je jako łącznik świata duchowego i materialnego. Światło traktowano w tym czasie jako nośnik wiedzy i objawień. W swoim dziele dokonał syntezy wiedzy przedstawiając 470 twierdzeń i dowodów ich trafności.

Powiązane wpisy