Władcy ziemi lubińskiej do 1945 roku

Historia ziemi lubińskiej, a tym samym Lubina, to pasjonująca opowieść o chlubnej przeszłości Piastów, ale też o utracie na dziesiątki lat władzy, terytorium a nawet tożsamości. Niektórzy z władców ziemi lubińskiej budzą podziw i dumę, ale są i tacy, którzy zaskakują niefrasobliwością, pazernością, egoizmem. Na przestrzeni wieków Lubin należał do książąt piastowskich: legnickich, głogowskich, ścinawskich. Miasto było też przedmiotem zastawu, a nawet stolicą odrębnego księstwa. Prawdopodobnie to Bolesław Wysoki w XII wieku lokował Lubin na prawie polskim. Nie znamy dokładnej daty, kiedy Lubin lokowano na prawie niemieckim (magdeburskim). Prawdopodobnie było to w 1295 roku lub nieco wcześniej. Dlatego w 1995 roku Lubin obchodził swoje 700 –lecie. W 1319 roku Jan Ścinawski połączył Lubin ze Starym Lubinem w jeden ośrodek miejski. Potwierdził prawa miejskie oraz przywileje targowe Lubina. Najbardziej zasłużonym władcą w dziejach miasta okazał się książę Ludwik I (legnicko-brzeski). W wyniku losowania przejął rządy w Legnicy, ale za namową Wacława I (starszego brata) zamienił swoje księstwo na Lubin, chociaż osada lubińska położna nad małą rzeką Zimnicą nie była atrakcyjnym terenem do zamieszkania. Wacław I objął we władnie Legnicę, w okolicach której wydobywano złoto. Umowa między braćmi wyszła na korzyść dla miasta Lubina. Ludwik I rezydował w Lubinie w latach 1348-1358. Przyjął tytuł „księcia legnickiego w Lubinie”. Zbudował wiele obiektów, które przetrwały do naszych czasów m.in. kościół pod wezwaniem Matki Boskiej Częstochowskiej, kaplica zamkowa a także mury obronne. Za jego panowania miasto zaczęło się prężenie rozwijać. Lubin ucierpiał w czasie wojny katolików z protestantami w latach 1618-1648. Była to wojna 30- letnia. Ten konflikt zatrzymał na długie lata rozkwit miasta. Po śmierci ostatniego Piasta, Jerzego IV Wilhelma, w 1675 roku władzę nad miastem przejęli Habsburgowie. Panowali do 1740 roku. Za ich czasów zaostrzyły się spory religijne. Nastąpiła kontrreformacja. Urzędnicy miejscy musieli być katolikami. W latach 1740-1918 rządy przejęli Hohenzollernowie. To im Lubin zawdzięcza m.in. połączenie kolejowe z Legnicą i Głogowem. W 1918 roku ostatni cesarz Niemiec Wilhelm II musiał abdykować, a II Rzesza Niemiecka przekształciła się w Republikę Weimarską. Po dojściu Adolfa Hitlera do władzy Lubin w latach 1933-1945 znalazł się w granicach III Rzeszy. W 1945 roku miasto zostało zdobyte przez armię radziecką i powróciło do Polski. Straty w zabudowie wyniosły ok. 80 %. Dziś Lubin to piękne i nowoczesne miasto. Swój rozwój zawdzięcza przede wszystkim złożom rud miedzi. Włodarze miasta uhonorowali księcia Ludwika I, świętą Jadwigę (matkę Henryka Pobożnego), Mikołaja Pruzio (skrybę Ludwika I), nazywając ulice Lubina ich imionami. Książkę „Władcy Ziemi Lubińskiej do 1945 roku” dedykuję wszystkim mieszkańcom Lubina. Uważam, że warto poznać dzieje swojej małej Ojczyzny.