Dlaczego warto stosować odżywki i suplementy diety i kto może je stosować?

Czym są suplementy diety?

W myśl przepisów prawa suplementy diety to żywność. Ustawa reguluje czym suplement może, a czym nie może być. W Polsce suplementami mogą być produkty stanowiące źródło witamin, składników mineralnych lub innych substancji wykazujących efekt fizjologiczny, które podawane będą w formie umożliwiającej dawkowanie/porcjowanie (w efekcie najczęściej są to tabletki, kapsułki, drażetki, saszetki bądź torby z proszkiem), z zastrzeżeniem, iż suplement nie może zaburzać naturalnej fizjologii organizmu. Nie może charakteryzować go także działalność lecznicza - suplement nie może więc leczyć - zarówno stosowana przy jego produkcji substancja (również ich mieszanina), jak również proponowana dawka nie może wykazywać działalności leczniczej.

W jakim celu stosuje się suplementy diety?

Głównym i nadrzędnym celem suplementacji jest uzupełnienie diety. Nie powinny być one (suplementy) jednak włączane do naszego żywienia bezrefleksyjnie. Wprowadzenie suplementacji powinno poprzedzone być odpowiednimi próbami modyfikacji diety i uzupełnienia problematycznych składników żywnością konwencjonalną. Dopiero w momencie niepowodzenia - suplementacja przychodzi z pomocą.

Osobne zastosowanie stanowi wprowadzenie suplementacji zgodnej z rekomendacjami stanowisk eksperckich lub suplementacja składników, które w stosowanym przez nas modelu żywieniowym nie występują lub występują w śladowych, nie mających żywieniowego znaczenia, ilościach- w niektórych przypadkach odżywki i suplementy są wręcz niezbędne.

Dlaczego suplementy diety bywają niezbędne?

Czasem nasze wybory żywieniowe kierują nas w stronę modelu żywieniowego ograniczającego lub wykluczającego pewne produkty lub całe ich grupy, a co za tym idzie - składniki które w nich występują (a te czasem są nie do odnalezienia gdzie indziej!) - idealnym przykładem będzie dieta roślinna. Weganizm może być zdrowy, może być dobrze zbilansowany, może być wreszcie rozsądny, pełnowartościowy i znaleźć swojej zastosowanie w żywieniu niemal każdej grupy społecznej, jednak... W produktach roślinnych niemal nie występuje witamina B12, w związku z czym warto suplementować produkty będące jej źródłem. Pewnym wyjściem są produkty fortyfikowane, jednak stała suplementacja B12 daje pewność zaopatrzenia organizmu w odpowiednią jej ilość.

Rekomendacje dotyczące poszczególnych grup (np. ciężarne) lub ogółu populacji (np. witamina D) - to kolejne elementy suplementowej układanki.

Kto powinien stosować suplementy diety?

Grupą, która niezwłocznie powinno sięgać po wsparcie suplementacyjne są także kobiety ciężarne i nie mówimy tu tylko o dawce witamin i minerałów w jednej kapsułce "multiwitaminy". Zgodnie z Rekomendacjami Polskiego Towarzystwa Ginekologów i Położników z roku 2020 najważniejsze składniki to:

• jod - dawki 150-200mcg/d, w przypadku schorzeń tarczycy dawka powinna być dobierana indywidualnie
• kwas foliowy - dawki 400-600mcg, a od 2 trymestru 600-800mcg
• kwasy tłuszczowe omega-3, a dokładniej jeden z nich - DHA - w dawce min. 200mg/d, a w przypadku wysokiego ryzyka porodu przedwczesnego lub u unikających ryb - więcej
• witamina D - bez niedoboru dawki 1500-2000j.m./d, u otyłych do 4000j.m./d., w przypadku występowania niedoboru - dawkę leczniczą ustala lekarz

Do kolejnej grupy u której rekomenduje się suplementację należymy wszyscy. Aktualne rekomendacje dotyczące witaminy D mówią o tym, że każdy Polak w miesiącach pozaletnich powinien sięgać po 800-2000j.m. witamin D (otyli po 1600-4000j.m.). Jeśli jesz sporo ryb i kawioru - być może nie musisz przyjmować suplementu, najlepiej oznaczać metabolit witaminy D, większość z nas jednak - jest na nią "skazana".