„Wnieśliśmy iskierkę wolności”
POLKOWICE. W przededniu obchodów 41. rocznicy powstania pierwszego w powojennej historii Europy Wschodniej wolnego związku zawodowego, pod polkowickim muralem „Dziękujemy za Solidarność” spotkali się ci, którzy tworzyli ten związek na terenie Zagłębia Miedziowego. – Mural pod którym się dziś spotykamy, dedykowany jest pamięci tysięcy ludzi, twórców tamtych sierpniowych wydarzeń z 1980 roku. Upamiętnia naszą walkę o zwykłe sprawy: o godność, o sprawiedliwość i wolność – powiedział Jan Tabor, prezes Stowarzyszenia Opozycji Antykomunistycznej Zagłębia Miedziowego, organizatora spotkania.
Mural powstał przed rokiem staraniem Gminy Polkowice w ramach obchodów 40. rocznicy podpisania tzw. porozumień sierpniowych, kończących jedne z największych w powojennej historii Polski strajków robotniczych.
Porozumienie przewidywało m. in. zgodę władz komunistycznych na utworzenie Niezależnego Samorządnego Związku Zawodowego „Solidarność”. Od samego początku związek miał swoje struktury na terenie Zagłębia Miedziowego.
– Nie zdając sobie wtedy z tego sprawy, wnieśliśmy iskierkę tej wolności, która później dała zarzewie na cały blok wschodni, co przełożyło się później na upadek komunizmu w Europie – zwrócił uwagę Jan Tabor.
Podczas spotkania rocznicowego obecnych było kilkudziesięciu dawnych działaczy miedziowej „Solidarności”, wśród nich m. in. Wiesław Pawłowski, Jan Gaca, Jarosław Hładczuk, Jan Wilczyński, Józef Kowalik czy Franciszek Kamiński. Niemal każdy z nich był przed 41 laty członkiem komitetów zakładowych „Solidarności” w naszych kopalniach, hutach i zakładach przemysłowych na terenie Zagłębia Miedziowego.
W uroczystości rocznicowej pod muralem obecni byli także przedstawiciele samorządu Polkowic, m. in. burmistrz Polkowic. Łukasz Puźniecki zwrócił uwagę na dużą rangę tego wydarzenia.
– Bardzo się cieszę, że świadkowie tamtych wydarzeń tak licznie tu przybyli. Bardzo za to dziękuję, bo to ogromny zaszczyt móc być tutaj z państwem. A miejsce to szczególne, bo mural „Dziękujemy za Solidarność” jest żywym symbolem i pamiątką wydarzeń, które miały miejsce przed czterdziestu laty między innymi na terenie Zagłębia Miedziowego – powiedział burmistrz Polkowic.
Włodarz miasta dodał, że władzom gminy zależy na tym, aby etos Solidarności jako ruchu społecznego który powstał w obronie robotników i obywatelskich swobód, był stale obecny w lokalnej przestrzeni.
– To jest spuścizna tych ogromnie ważnych wydarzeń, ale również zobowiązanie dla władz Polkowic, aby kontynuować to dzieło, przypominać o nimi trwać w szacunku dla ludzi, którzy wówczas walczyli o naszą wolność – podkreślił burmistrz Polkowic Łukasz Puźniecki.
31 sierpnia 1980 roku w Gdańsku podpisano jedno z tzw. porozumień sierpniowych, które kończyły okres strajków robotniczych w całej Polsce. Rząd PRL zgadzał się na utworzenie niezależnych od władzy związków zawodowych. Pozostałe porozumienia ze strajkującymi podpisano w Szczecinie, Jastrzębiu-Zdroju i Dąbrowie Górniczej. Niecałe półtora roku później władze PRL wprowadziły stan wojenny, który formalnie zakazał działalności związku. NSZZ „Solidarność” przeszedł do podziemia.